İsviçre Hakkında 50 Şaşırtıcı Bilgi | İsviçre Hakkında İlginç Bilgiler

What's in this article? show
İsviçre hakkında İlginç Bilgiler
İsviçre Hakkında 50 Şaşırtıcı Bilgi | İsviçre Hakkında İlginç Bilgiler

İsviçre her ne kadar çikolatası, saati ve dağlarıyla meşhur olsa da, bu sessiz sakin, kendi halinde görünen ülkenin aslında bir çok konuda boyundan büyük işlere kalkıştığını biliyor muydunuz?  Bu yazıda İsviçre hakkında ilginç bilgiler bulacaksınız. Bakalım neler gizliyor bu küçük ülke 🙂

1- Alpler o kadar da İsviçreli değil

Avrupa’nın en büyük dağ grubunu oluşturan Alpler her ne kadar İsviçre ile özdeşleşmiş de olsa, aslında İsviçre Alp dağlarının yalnızca beşte birini (%13.2) oluşturuyor. Avusturya %28.7 ile Alp dağlarının en büyük bölümünün bulunduğu ülke iken, ardından %27.2 ile İtalya ve %21.4 ile Fransa geliyor.

Ancak yine de gerek Alplerin en yüksek dağlarının İsviçre’de bulunması gerekse inanılmaz manzaraları sebebiyle İsviçre Alpleri hakkettiği üne sahip durumda.

İsviçre Hakkında 50 Şaşırtıcı Bilgi | İsviçre Hakkında İlginç Bilgiler
İsviçre Hakkında İlginç Bilgiler

2- İsviçre’de 7000’i aşkın göl bulunuyor

İsviçre gölleri dünyanın en güzel gölleri olabilir. Baksanıza şu renge <3

İsviçre gölleri
İsviçre Hakkında İlginç Bilgiler

Bir de bunlardan 7000 tane var! İsviçre’nin bu vahşi suları genellikle kristal berraklığında ve içilebilecek kadar temiz. Yalnızca suyun dibini göremediğiniz durumlarda, gölün kirli olduğu kabul edilir.

3- İsviçre’de hayvanların birçok hakkı var

Hirzel'de bir kedi
Hirzel’de bir kedi

İsviçreliler tam manasıyla birer hayvansever. Hayvanları koruyan birçok yasa var. Bazı evcil hayvan sahipleri, onlara nasıl bakacaklarına dair kurs almak zorunda örneğin. Köpekleriniz ile gidemeyeceğiniz neredeyse hiçbir yer yok. Onlarla restorana gidebilirsiniz ve köpeğiniz restoranda sizinle yemek yiyebilir.

Eğer sosyal bir evcil hayvan edinmek istiyorsanız, örneğin gine domuzu, muhabbet kuşu, japon balıkları gibi, minimum 2 tane sahiplenmeniz gerekiyor. Gün gelir de gine domuzlarınızdan biri ölürse, hemen yerine yenisini almanız ya da diğeri de ölene kadar ona bir eş kiralamanız gerekiyor. Atlarınızı ve ineklerinizi düzenli olarak hareket edebilecekleri alanlara çıkartmalı ve koşup oynamalarını sağlamalısınız.

Hatta ve hatta 2010 yılındaki bir referandumun konusu hayvanların da avukat sahibi olup olamayacağıydı. Ama halkın çoğunluğu tarafından reddedildi.

4- İsviçreli bilim insanlarının çoğu Nobel ödüllü

Meşhur ”İsviçreli bilim adamları” kalıbı dilimize boşuna dolanmamış. İsviçre üniversitelerinden mezun birçok Nobel ödüllü insan var ve çoğu da bilim insanı. Nobel ödüllü İsviçrelilerin listesine buradan ulaşabilirsiniz.

5- Dünya’nın en uzun merdiveni burada bulunuyor

Dünyanın en uzun merdiveni 11,674 basamağı ile Niesen dağındaki tren yolunda bulunuyor. Merdivenin 3.4 km’lik uzunluğu kulağınıza abartılacak kadar gelmemiş olabilir. Ancak bu basamakları çıkarken tam tamına 1.669 m rakım çıkacağınızı hesaba katarsak işin rengi değişiyor sanırım 🙂

Gerçi halka açık değil bu merdiven, yalnızca senede bir kez manzaranın tadına varabilmek biraz da ter atabilmek için halka açık bir koşu organize ediliyor.

Dünyanın en uzun merdiveni 11,674 basamağı ile Niesen dağındaki tren yolunda bulunuyor
İsviçre Hakkında İlginç Bilgiler

6-Dünyanın en uzun füniküleri burada bulunuyor

Neyse ki yukarıda bahsi geçen merdivenlere tırmanma ihtimalimiz yok. Yoksa hiçbirimiz bu fırsatı kaçırmazdık değil mi?

Bunun yerine hemen istasyona gidip Niesenbahn’a binebilir ve 30 dakika süren yolculuk ile tepeye kolayca ulaşabilirsiniz. Bu Avrupa’nın en uzun füniküleridir ve tam olarak 1910 senesinden beri faaliyet göstermektedir.

Niesenbahn İsviçre
İsviçre Hakkında İlginç Bilgiler

7- İsviçre her an patlamaya hazır

İsviçre viyadük
İsviçre Hakkında İlginç Bilgiler

Kulağa biraz paranoyakça gelebilir ancak herhangi bir yabancı işgaline karşı İsviçre’ye giden tüm önemli giriş noktaları (tüneller, köprüler gibi) mayınlarla döşelidir. Hatta öyle ki Alp tünellerini ve köprülerini yapan mühendisler, aynı zamanda bu tünellerin nasıl en kısa sürede patlatılacağına dair bir rapor vermek zorundadır.

Düşünsenize geçtiğiniz tüneller, köprüler her an patlamaya hazır patlayıcılarla dolu. Çünkü burası İsviçre, buradan çıkış yok, burada her şey gerçek!!

8- İsviçre’nin tüm nüfusunun sığabileceği kapasitede nükleer barınakları var

O gün gelir de nükleer bir savaş patlak verirse, olmak isteyeceğiniz en iyi yer İsviçre olabilir. Ülke herhangi bir nükleer tehdit durumuna o kadar iyi hazırlanmış ki, tüm İsviçre nüfusu bu sığınaklara sığabilir.

Her evin bodrum katında birer zırhlı kapılı, hava filtreli ve havalandırmalı sığınak bulunuyor. Bizim apartmandakini depo olarak kullanıyoruz şu an, aşağıda girişinden bir fotoğraf paylaşıyorum.

İsviçre apartman depoları sığınakları
İsviçre Hakkında İlginç Bilgiler

9- Ülke evleri adını verdikleri barınakları var

Dağların arasında inanılmaz güzellikte dağ evleri görürsünüz, ah dersiniz bu evlerde yaşayanlar ne de şanslı. Ama halbuki içeride kimse yaşamadığı gibi, ağzına kadar cephane doludur. İsviçre ordusu bu ağır silah sığınaklarını zor zamanlar için saklıyor gibi görünüyor.

İsviçre Hirzel ülke evi
Ülke evleri / İsviçre Hakkında İlginç Bilgiler

10- Silah sahibi olmak yaygın olmasına rağmen suç oranı çok düşük

Silah kullanımının İsviçre’de yaygın olmasının en büyük sebebi elbette ki İsviçreli erkeklerin askerliklerini bitirdikten sonra tüfeklerini ve tabancalarını eve götürmek ve silahlarını evde bulundurmak zorunda oluşları.

Askerlik bitiyor, ama silahla dostluk bitmiyor. Silahınıza gözünüz gibi bakmanız, olur da İsviçre saldırıya uğrarsa da sokağa çıkıp eski dostunuzla önünüze geleni vurmanız gerekiyor. Ha bir de tüfekle atıcılık sporu çok yaygın. Ancak tüm bu silahlanmaya karşın dünyada silahla ölümün en düşük olduğu ülkelerden biri İsviçre.

İsviçre Silah
Şirket etkinliği olarak atış yapmaya gittiğimizde Türk olduğum için beni ilk başta içeri almak istemediler ancak şirketle geldiğim için zar zor kabul edildim. Daha önce atış yapmaya gelen Türkler dengesiz davranışlar sergilemiş ve bu sebeple böyle bir kural getirmişler. Listede Türkiye’nin yanı sıra, Sırbistan, Arnavutluk vs. de vardı. Üzücü bir durum.

11-İsviçre’de Power Point karşıtı siyasi bir parti var

İsviçre Anti Power Point Partisi
İsviçre Hakkında İlginç Bilgiler

İsviçre hakkında ilginç bilgiler deyince akla ilk gelen maddelerden biri olmasa da bir ilginç bilgi de bu power point karşıtı siyasi parti. Bu siyasi partinin amacı Power-Point ve diğer sunum programlarının kullanılmasını azaltmak.

Power Point’le hazırlanan sunumların sıkıcı olduğunu ve yazı tahtası üzerinde yapılan sunumların %95 daha etkili olduğunu savunuyorlar. Partinin web sitesine buradan ulaşabilirsiniz.

12- Albert Einstein ünlü E=MC2 formulünü burada geliştirdi

Canımız Albert Einstein’ımız askerlik görevinden kaçmak için Alman vatandaşlığından çıktığı vakit, İsviçre’nin başkenti Bern’e gelmiş, burada hem okur hem yaşarken de meşhur izafiyet teorisini geliştirmiş. Bern’e gidip de Einstein’ın zamanında yürüdüğü yollarda yürümek çok ilginç bir his.

Albert Einstein Berndeki Evi
Einstein’ın Bern’deki Evi

13- Milli içecekleri süttür

Hatta öyle ki Rivella adlı gazlı bir içecekleri var ve bu içeceğin ana maddesi süt ve peynir altı suyu. Ve Coca Cola’dan sonra ülkede en çok tüketilen alkolsüz içecek. Tadı tahmin ettiğiniz gibi 🙁

İsviçre Rivella İçeceği
İsviçre Hakkında İlginç Bilgiler

14 -Nüfusun %25’i yabancı

İsviçre ciddi anlamda göç alan bir ülke ve bu göçler %80 gibi büyük bir oranla diğer Avrupa ülkelerinden sağlanıyor.

15- Avrupa’da obezitenin en az olduğu ülke

Formda kalmak istiyorsanız İsviçre bu hayalinizi gerçekleştirebileceğiniz ülkelerin başında geliyor. İsviçre, nüfusunun yalnızca %17.5’i obez olan, en az obez nüfusa sahip Avrupa ülkesidir.

16- Dünyada yaşanacak en pahalı ülkelerden biri

Özellikle de Zürih kantonu. Zürich 400 bin civarı nüfusuyla İsviçre’nin en kalabalık kantonu olduğu gibi, dünyanın da en pahalı 3. şehri seçilmiş. Örneğin; 3 odalı bir daire için ortalama kira 2.500 CHF’dir (18.000 TL). Ancak kanton Zürih’te ortalama aylık maaşın da 10.000 CHF (71.000 TL) civarında olduğunu düşünecek olursak da çok da şikayet ettiklerini sanmıyorum.

17- İsviçreliler çok fazla alkol tüketiliyor

İsviçre alkol tüketimi
Zürih

Şarap İsviçrelilerin uzun yaşamasının asıl sebebi olabilir mi acaba? 2018’de yapılan bir araştırmaya göre İsviçreliler senede kişi başı 36 litre şarap tüketiyorlar. Şaraplarının yalnızca %2’sini ihraç ettikleri için de İsviçre şarabının tadına bakmanız için İsviçreyi ziyaret etmeniz gerekiyor.

Bira tüketimleri ise senede kişi başı 56.5 litre. Sonuç olarak her yıl ortalama 1600 kişi alkolle ilişkili sebeplerden hayatını kaybediyor ve nüfusun %3’ünün alkolik olduğu tahmin ediliyor.

18- 4 ulusal dilleri var

Ülkenin 4 resmi dili bulunuyor. Almanca, Fransızca, İtalyanca ve Romanşça. Konuyla ilgili bilgi almak isterseniz buradaki yazıma göz atabilirsiniz.

19- İşsizlik oranının en düşük olduğu ülkelerden biri

İsviçre’de işsizlik oranı 2020 senesinde sadece %2.7! Bu düşük rakam elbette ki istikrarlı ve refah içindeki ekonomisinden ileri geliyor.

Ülkede çalışanların çoğunluğu nispeten yüksek eğitim seviyesine sahip ve alanlarında uzmanlaşmış kişiler ki bu da esas olarak ülkenin daha yüksek ücretlerle üst düzey iş imkanı sağlamasına imkan veriyor.

20- En yüksek maaş ve iş güvenliği

Ekonomik istikrarın bir sonucu olarak İsviçre’de çalışanlar, ABD gibi ülkeleri de geride bırakarak dünyadaki en yüksek ortalamada para kazanıyorlar. Ayrıca iş güvenliği konusunda İsviçre ciddi anlamda yüksek standartlara sahip.

21- 3000 metrenin üzerinde 208 dağ var ve Avrupa’nın en yüksek zirvelerine sahip

İsviçre dağları
Glarus Kantonu / İsviçre Hakkında İlginç Bilgiler

Evet, İsviçre gerçekten de 3000 metrenin üzerinde tam İKİ YÜZ SEKİZ dağa ev sahipliği yapıyor ve bu dağların 48’inin zirvesi de tam tamına 4000 metreden daha yüksek!

22- Destekli intihar (ötenazi) yasal – İntihar Turizmi

İsviçre yasalarına göre aklı başında olan ve hayatını sona erdirmek için gerçekten gönüllü olan herkes, yardımlı gönüllü ölüm talep edebilir.

Doktor bey bir güzel sizi öldürecek ilacı hazırlar, elinize verir. Ama o ilacı kendiniz içmek zorundasınız. Doktor Bey ağzınıza atarsa cinayet olur çünkü. Sırf bu sebeple Zürih, intihar turistlerinin akınına uğruyor her sene. Bu işin maliyeti de yaklaşık olarak 10.000 CHF civarındaymış.

İsviçre ötenazi
Pfäffikon’da bulunan Dignitas ötenazi merkezlerinden biri  

23- İsviçre eti dünyadaki en pahalı etlerden biri

Burada et, Avrupa’daki etlerden tam %124 daha pahalı! Etin kilosu yaklaşık 30 CHF. Etin kalitesine, geldiği ülkeye, yaşadığı ahıra göre artar tabii bu fiyat.

24- Kahvenin dünyada en pahalı olduğu 5 şehirden 4’ü İsviçre’de

Kahve fiyatları kıyaslanırken dünyadaki en yaygın kahve zinciri olmasından mütevellit Starbucks baz alınmış.

Buradaki tabloyu da incelerseniz görebileceğiniz gibi örneğin bir kahvenin fiyatı Brezilya’da 1.21 pound iken aynı kahve Zürih’te 5.72 pound. Bu da neredeyse %400 fiyat artışına tekabül ediyor.

25- İsviçre’yi bir kişi değil, 7 kişi yönetiyor

İsviçre'de yönetim
1848’de eyalet yönetimi için Federal Hükümete seçilen ilk 7 kişi

Evet İsviçre’de devlet başkanı yok. Aslında var ama tek kişi değil. İsviçre’yi ülkenin en çok oy alan partilerinden seçilen 7 kişi yönetiyor ve bu 7 kişi içinden de 1 kişi her sene devlet başkanlığı görevini yürütmek üzere seçiliyor. Her sene, başka biri seçiliyor. Detaylı bilgi almak için buradaki yazıma göz atabilirsiniz.

26- LSD ilk olarak İsviçreli bir bilim adamı tarafından yapıldı

İsviçreli bilim adamı Albert Hofmann 1943’te ilk bad tribini yaşadığında İsviçre’nin Basel kentinde migren tedavisi için testler yapıyordu ve yanlışlıkla icat ettiği LSD‘yi parmaklarının ucundan yanlışlıkla emerken neyle karşılaşacağını bilmiyordu.

İsviçre LSD

27- Çocuklarına istedikleri ismi veremezler

İsviçre kurallar ülkesi malum, çocuklara verilen isimlerle ilgili de birtakım kurallar mevcut, çünkü kurallar kalp İsviçre.

Çocuğun refahına zarar verebilecek veya bir üçüncü kişiyi rahatsız edebilecek isimler yasak. Örneğin bir erkeğe kız, bir kıza erkek ismi veremezsiniz. İncil’deki kötü adamların isimleri yasak. Çocuğunuza Chanel, Porsche gibi ünlü marka isimlerini veremeyeceğiniz gibi, şehir mehir bu tarz isimler de veremezsiniz; Paris, İstanbul, Londra vs. mümkün değil.

Soyadı ilk isim olarak kullanılamaz ve kafadan uydurma bir isim de çocuğunuza veremezsiniz. Aman efendim, benim adımın ilk hecesiyle, eşimin adının son hecesini birleştirdik çocuğa Telo adını verdik diyemezsiniz, diyeceğiniz vardıysa diye baştan uyarıyorlar.

28- Dünyanın en uzun tüneli İsviçre’de bulunan Gotthard Tüneli’dir

Gottard tüneli tam 57 km, git git bitmiyor. Tamamlanması da 17 yıl sürmüş, dile kolay! Bu tünel sayesinde Zürih ve Lugano arasındaki yolculuk süresi 45 dakika kadar kısalıyor.

İsviçre Gotthard Tüneli Trafik
Tatil günlerinde ise tünel kuyruğu bu duruma geliyor. 45 dakika erken gideyim derken saatlerce uzuyor yol

29- En yüksek tren istasyonu burada

Avrupa’nın en yüksek tren istasyonu 3454 metre yükseklikte bulunan Jungfraujoch tren istasyonu! Bu rota İsviçre’nin en güzel rotası olabilir, İsviçre’ye yolu düşen herkes tarafından mutlaka ziyaret edilmeli.

Jungfraujoch tren istasyonu
İsviçre hakkında ilginç bilgiler

30- Dünyada kare olan iki bayraktan biri

Dünyada Vatikan ve İsviçre bayrağı dışındaki tüm bayraklar dikdörtgendir, bu iki bayrak ise karedir.

İsviçre bayrağı kare
İsviçre hakkında ilginç bilgiler

31- İsviçreliler yasa değişikliği talebinde bulunabilir

Doğrudan demokrasiyle yönetilen İsviçre halkı, onaylamadığı kanunları 50.000 imza toplayarak referanduma taşıma hakkına sahiptir. Konuyla ilgili daha fazla bilgi için buradaki yazıma göz atabilirsiniz.

İsviçre doğrudan demokrasi
Elm Köyü / Kanton Glarus 

32- İsviçre dünyanın en ünlü icatlarına sahip

Cırt cırtlı ayakkabıdan selofana, İsviçre çakısından sebze soyucuya kadar birçok ürün İsviçreliler tarafından icat edilmiş. LSD yukarıda bahsettiğimiz gibi İsviçreli bir bilim adamı tarafından bulunmuş ve LSD’nin akıl hastalığı ve ağrılar üzerinde kullanımı konusundaki araştırmalarda lider durumdalar.

Bunların dışında Absent, müsli, sütlü çikolata gibi ürünler de İsviçreliler tarafından icat edilmiş.

33- İsviçreliler dünyanın en uzun yaşayan insanları

İsviçre insanı, Japonlardan sonra, ortalama 85 senelik ömürleriyle dünyanın en uzun yaşayan insanları. İsviçre aynı zamanda Avupa’nın yaşı 100’ün üzerinde en çok insana sahip ülkesidir. Bunun sebebi aktif yaşam tarzları, tertemiz hava ve sağlık sistemleri olabilir.

34- İsviçre’de palmiye ağaçları var

Karlı dağlarıyla meşhur bir ülke için biraz enteresan bence bu. Alpler’in güney kesiminde yer alan Ticino’da, palmiyelerle çevrili gölleri ve hatta başka tropikal bitki türlerini görebilirsiniz.

35- Avrupa Birliği üyesi değil

İsviçre, Avrupa’da Avrupa Birliğine girmemiş birkaç ülkeden biri. Uluslararası ilişkilerde tarafsızlık esasına dayalı bir politika yürüten İsviçre, her ne kadar Avrupa Birliği kurallarının çoğunu benimsese de, birliğe resmen üye olmamıştır. Ancak İsviçre Schengen Bölgesi’ndedir, bu sebeple ekstra bir vize alınmasını gerektirmez.

36- Dünyanın en mutlu ülkesi

Küresel raporlarda İsviçre sürekli olarak dünyanın en mutlu ülkeleri listesinde yer alıyor. Yine doğulacak en iyi ülke sıralamasında da İsviçre birinci sıraya girdi.

Elbette hayat şartları, refah, düzen, sağlık sistemi, insan hakları gibi konularda hiç şüphesiz dünyanın en yaşanılır ülkelerinden biri. Şımarıklık olmayacaksa, belki bir minik eksi olarak sosyal hayatı buraya not edebilirim ki sosyal hayat konusundan İsviçre’de Yaşam kategorisinde çokça bahsedeceğim.

İsviçrede susamuru
Buraya mutlu bir su samuru bırakıyorum / Sihlwald, Zürih

37- İsviçre iklimi yalnızca karlı dağlardan ibaret değil

İsviçre deyince her ne kadar aklımıza en çok yüksek ve karlı dağlar gelse de, aslında birçok popüler kayak merkezi yapay kar olmasaydı hayatta kalmayı başaramazdı. Yazlar kısa olabilir ancak yaz geldiğinde de tam gelir. Sıcaklıklar 30-35° C’yi aşabilir.

Alp dağları bu ülkede neredeyse iklim görevi görür. Kuzey İsviçre Atlantik rüzgarları sebebiyle soğurken, güney İsviçre ise Akdeniz rüzgarlarından etkilenen daha ılıman bir iklime sahiptir.

Zürih gölünde yüzmek
İsviçre hakkında ilginç bilgiler / Zürih

38- Askerlik zorunlu

İsviçre'de askerlik zorunlu
1. Dünya Savaşı sırasında İsviçre askerleri ve savaş güvercinleri

Evet doğru, İsviçre’de 18 yaşını aşmış her eril birey için askerlik mecburi. Ancak askerlik görevi bu ülkede hemen bitmiyor. 21 haftalık temel eğitim bittikten sonra da 34 yaşlarına kadar, senede 3 hafta olacak şekilde askere gitmeye devam ediyorlar. Bu 3 haftalık askeri görev boyunca cüzi de olsa bir miktar maaş alıyorlar ve silah tutmak yerine kamu hizmeti de yapabiliyorlar.

Zamanında İsviçre Halk Partili bir vekil, vegan bir askerin orduyla dalga geçtiğini iddia etmiş, bunun üzerine de veganların askere alınmaması için bir meclis kararı sunmuş. 2017 senesinin başlarında ise bu karar bozulmuş. Şu anda veganlar da askere katılabiliyor ancak kendi sentetik olmayan, derisiz botlarının masrafını ödemek zorundalar. Kafalar çok iyi değil mi? haha

39- Esrar İsviçre’de yasal, ancak içmeseniz daha iyi çünkü uyku yapıyor

Kafalar güzel demişken, İsviçre’de esrar legal, ancak kafa yapmıyor. Neden? Çünkü kenevirin içinde birçok aktif madde bulunuyor. Bunların en iyi bilinenleri tetrahidrokannabinol (THC) ve kannabidiol’dür (CBD).

Esrarın dünyanın çoğu ülkesinde yasak olmasının sebebi bu THC maddesinin psikoaktif bir etkisinin olması. Ancak CBD psikoaktif değil. CBD sadece insanların rahatlamasına yardımcı olur ve kas ağrılarını vs. giderir.

İşte İsviçre’de satılan esrarda bu THC maddesi yüzde birin altına indiriliyor ve CBD aktif olarak bırakılıyor. Dolayısıyla marketten aldığınız esrar sizi yükseltmiyor, yalnızca uykunuzu getiriyor, bedeninizi uyuşturuyor. Bu madde yine de o kadar çok kullanılıyor ki sokaklarda yürürken her köşeden esrar kokusu gelmesi kaçınılmaz.

40- Pazar günleri uzun bir yasa tarafından korunuyor

Pazar günleri, halkın huzurunu bozmamak adına çim biçme, çamaşır asma, araba yıkama veya geri dönüşüm alanlarına çöp atma gibi faaliyetlerin yapılması yasak. Buna ek olarak akşam saat 10’dan sonra gürültülü eylemler yapmamanız gerekir.

Bunlara örnek olarak araba kapısını çarpmak, sifon çekmek, saç kurutmak vs. verilebilir. Bazı bölgelerde bu kural gece yarısına kadar esniyor. Zürich gibi çok uluslu ve genç nüfuslu kantonlarda ise bu kurallar çok çok daha esnektir. Aslında durum biraz da komşularınızın İsviçreli olup olmamasıyla ilişkili bence. İsviçreliler bu konuda gözünüzün yaşına bakmaz.

İsviçre dağında yürüyüş
Doğa yürüyüşü İsviçrelilerin en yaygın Pazar aktivitesi / Klöntal vadisi

41- Evliliklerin neredeyse %50’si boşanmayla sonuçlanıyor

İsviçreli erkekler ortalama 32, kadınlar ise 30 yaşında evleniyor ve ilk çocuklarına 30.4 yaşında hamile kalıyorlar (bu da onları Avrupa’nın en geç yaşta anne olan ırkı yapıyor) Boşanma oranları ise yaklaşık %43. Özgürlüklerine fazlaca düşkünler anlaşılan.

42- Kadınların seçme ve seçilme hakkını en geç aldığı ülkelerin başında geliyor ve cinsiyet eşitliği konusunda da birçok Avrupa ülkesinden geri durumda

İsviçrede seçme ve seçilme hakkı
İsviçre’de kadınların seçme ve seçilme hakkı elde edişinin kantonel bazda tarihleri

İsviçre’de kadınlar çok yakın bir tarihte, yalnızca Şubat 1971’de seçme ve seçilme hakkını elde etmiştir. Ancak bu tüm İsviçre’de kadınlara hak tanındığı anlamına gelmiyor.

Her kantonun kendi kararlarını alma yetkisi bulunduğundan İsviçre’ye bağlı Appenzell kantonunda kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi 1990 senesini bulmuştur. Bu kadar modern görünen bir ülke için inanılır gibi değil, değil mi? Kaldı ki her şey seçme ve seçilme hakkıyla da bitmiyor.

Maalesef maaşlar da hala cinsiyete göre değişiklik gösteriyor. Aynı eğitime, aynı tecrübeye sahip, aynı yaşta olan ve aynı pozisyonda çalışan bir kadın ve bir erkekten, erkek kişisi günümüzde bile daha fazla maaş alıyor.

43- İsviçre’de köpek sahipleri köpek vergisi veriyor

Yıllık vergiler ise köpeğin büyüklüğü ve ağırlığına göre belirlenirken, aynı zamanda kantondan kantona da vergilendirme değişiyor. Taşındığınız zaman ise kendinizle birlikte köpeğinizi de belediyeye kayıt ettirmeniz gerekiyor.

44- Sigara bağımlısılar

İsviçre'de sigara tüketimi
Sene 1942, kadınları sigara içmeye teşvik eden Camel reklamı

Nüfusun %28,2’si sigara içiyor bu ülkede. Ama hala bizim ülkenin rekorunu kırabilmiş değiller tabii bu konuda. Türk gibi sigara içmek gibi bir deyim var çoğu dilde, deyimin hakkını veriyoruz.

45- İlk Absent 18. yy’da İsviçre’de yapıldı

Absinth İsviçre
By Eric Litton – Own work

Bizim yeşil perinin ana vatanı İsviçre’ymiş meğer! Canım Fransız doktor Pierre Ordinaire, tarlada bulduğu otları ve yeşil anasonu birleştirmiş ve bu karışımı ağrı kesici olarak kullanmak istemiş. Ama sonradan bakmış ki bu insanların ağrısını alacağım derken, hepsini alkolik edivermiş. Hikaye bu mu kimse tam emin değil ancak, bir gerçek var ki Absent tüm içkilerin anasıdır. Yoksa Oscar Wilde Absent ile ilgili şöyle der miydi?

İlk bardaktan sonra, olmasını istediğiniz şeyleri sanki öyleymişler gibi görürsünüz. 

İkinci bardaktan sonra, hiç yoklarmış gibi olur. 

Sonraysa, gerçekte nasıllarsa aynen öyle görmeye başlarsınız ki, işte bu dünyanın en berbat duygusudur.

Yani bağlantısız. Bir silindir şapka mesela. Onu gerçekte olduğu gibi gördüğünü sanırsın. Ama aslında öyle olmaz çünkü şapkayı başka şekiller ve fikirlerle ilişkilendirirsin.

Eğer silindir şapkayı daha önce hiç görmediysen ve birden bire bir tane görüverirsen, korkabilirsin ya da belki gülebilirsin.

İşte absentin etkisi de böyle bir şey ve adamı bu yüzden çılgına çeviriyor.

3 gece boyunca hiç durmadan, tam olarak ayık ve temiz zihinli olduğumu düşünerek absent içtim.

Sonunda garson geldi ve talaşları sulamaya başladı. Hemen ardından dünyanın en güzel çiçekleri açıverdi talaştan ve kafenin ortasında bir bahçe oluştu.

‘Görmüyor musun?’ dedim garsona. ‘Hayır bayım, burada hiçbir şey yok‘ ”

46- Dünyada en çok çikolata yiyen ülke

Dünyanın en kaliteli çikolatasını üreten İsviçre, aynı zamanda çikolatayı da en çok tüketen ülke. İsviçre her sene kişi başı ortalama 10.3 kg çikolata tüketimiyle dünyanın en çok çikolata tüketen ülkesi olmuş.

47- Tarihin bir çok ünlü ismi İsviçreli

İsviçre, Tim Berners-Lee’nin World Wide Web’i (www) yaratmasından tutun da, mimar Le Corbusier’a, Kızıl Haç kurucusu Jean Henri Dunant’tan, DNA’yı keşfeden Friedrich Miescher’a, filozof Jean-Jacques Rousseau’dan psikolog Carl Jung’a kadar birçok ünlü mucit ve öncünün doğum yeriydi.

İsviçre CERN
CERN / Dünyanın en büyük parçacık fiziği laboratuvarı 

48- İsviçre’de çamaşır makineleri ortaktır

İsviçre’nin tüm nüfusunun sığabileceği kapasitede nükleer barınakları var
Aşağı inip fotoğrafını çekmeye üşendim ancak bizim binadaki de tıpkı bunun gibi

İsviçreliler (müstakil evlerde yaşayanlar hariç) çoğunlukla bodrum katta bulunan ortak bir çamaşırhaneyi kullanırlar.

Yönetim tarafından çamaşır yıkama günlerinizin belirtildiği bir liste hazırlanır ve çamaşır odasının kapısına asılır. Belirtilen gün ve saatte çamaşırlarınızı yıkarsınız, yine ortak kurutma odalarında kurutursunuz. Bu makinelerin kullanımı ücretsiz de değildir bu arada, ya aylık kiranıza standart bir fiyat eklenir ya da her kullandığınızda makineyi çalıştırmak için içine bozuk para atmanız gerekir.

49- İsviçre’de inekler için düzenlenen referandumlar var

Örneğin en son 2018 senesinin sonlarında ineklerin boynuzlu mu ya da boynuzsuz mu olmasına karar vermek için bir referandum gerçekleşmişti. İnek ve keçilerin boynuzlarının kesilmesine karşı olan İsviçreli bir çiftçi, 9 yıllık mücadelesinin ardından 100.000 imza toplamayı başardı ve konuyu referanduma taşıdı.

İsviçre’deki ineklerin %75’inin boynuzları alınıyor ve yeni doğanlar genetik olarak boynuzsuz olarak doğmaya başlıyor. İsviçreli çiftçi, “Onlara oldukları gibi saygı duymalıyız. Boynuzlarıyla bırakmalıyız. Onlara baktığınızda başları hep gurur duyar gibi yukarıda. Ama boynuzlarını kestiğinizde üzgün görünüyorlar” diyerek referanduma taşıdığı bu olayı maalesef İsviçreliler oy üstünlüğü ile reddetmişlerdi.

Horgen'da bir inek
Horgen’daki bir çiftlikten / Çok tatlı değiller mi?

50- İsviçre’de bir kanton, Hollandalı bir kadının vatandaşlık talebini, kadının inek çanları hakkındaki görüşleri yüzünden reddetti

Hollandalı Nancy, İsviçre’ye yerleştiğinde 8 yaşındaydı. Akıcı İsviçre Almancası konuşabiliyor ve vatandaşlık almasını sağlayacak her türlü şartı yerine getirebiliyordu. Tek bir şart hariç: İneklerin boyunlarına takılan çanlar hakkında karşıt görüşe sahipti ve çanların kaldırılması yönünde demeçler veriyordu. Bu durum Kanton yetkililerinin hoşuna gitmemiş olacaktı ki, Nancy’i İsviçre kültürünü reddettiği gerekçesiyle vatandaşlık statüsüne çıkarmadılar.

İsviçreliler de böyle işte.

Listede olmayan, İsviçre ile ilgili sizin bildiğiniz başka ilginç bilgiler var mı? Yorumlarda buluşalım 🙂

5 comments

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Close
Close
Melis Fontana © Copyright 2020. Tüm Hakları Saklıdır.
Close
We use cookies in order to give you the best possible experience on our website. By continuing to use this site, you agree to our use of cookies.
Accept